Verplicht
DigiD
Vanaf je 18e levensjaar ben jij verantwoordelijk voor al je eigen regelzaken. Daarom is het belangrijk om een DigiD aan te vragen. Hiermee kun je inloggen op websites van de overheid en de zorg. Je logt dan in met jouw gekozen gebruikersnaam en wachtwoord om je te legitimeren als je gegevens aan de overheid wilt doorgeven. Meer info en aanvragen van je DigiD? Check de site. https://www.digid.nl/over-digid/
Zorgverzekering
Basisverzekering
Wanneer je 18 wordt, ga je niet alleen van jeugdzorg naar volwassenenzorg. Je bent nu ook verantwoordelijk voor de financiering van je zorgkosten. Iedereen in Nederland is verplicht een basisverzekering af te sluiten. Het is belangrijk dat je je aanmeldt voor een zorgverzekering vanaf de eerste dag van de volgende maand. Als je op 2 mei 18 wordt, moet je je dus per 1 juni verzekeren. Het is bij de meeste zorgverzekeraars mogelijk om de huidige zorgverzekering (die je ouders hebben afgesloten) stop te zetten. Neem wel eerst even contact op met je zorgverzekeraar voor je overstapt, want het gaat niet overal op dezelfde manier. Elk jaar rond de kerst kun je overstappen naar een andere zorgverzekering. De keuze voor een andere verzekering is afhankelijk van de zorg die je het komende jaar denkt nodig te hebben.
Eigen risico
Naast de kosten die je kwijt bent aan je premie, is er ook nog een eigen risico. Deze is op dit moment vastgesteld op 385 euro per jaar. Kosten als huisartsenbezoek vallen gewoon onder je premie, maar als je een afspraak hebt in het ziekenhuis met een specialist, gaat dit af van je eigen risico. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld ook voor ambulancevervoer, apothekerskosten en een psycholoog. Alle zorg die boven de 385 euro uitkomt, wordt vergoed door de zorgverzekering. Naast het wettelijke eigen risico is er ook een vrijwillig eigen risico. Je kiest dan bijvoorbeeld voor een vrijwillig eigen risico van 300 euro. Dit betekent dat je tot aan 685 euro zelf moet betalen. Hierdoor betaal je minder premie, maar als je een ongeluk krijgt, of een specialist moet bezoeken, moet je dit bedrag zelf ophoesten. Tip: Als je chronisch ziek bent en veel zorgkosten maakt, is het niet verstandig om een vrijwillig risico af te sluiten.
Aanvullende zorgverzekering
De basisverzekering is voor iedereen hetzelfde, maar er is ook nog een aanvullende verzekering. Die dekt kosten die niet in het basispakket vallen zoals tandartskosten, fysiotherapie en bijvoorbeeld steunzolen. Het is belangrijk dat je oplet dat je niet teveel verzekert (zorg die je niet nodig hebt), waardoor je een hoge premie krijgt, maar ook niet onderverzekerd (lagere kosten, maar alsnog veel zelf betalen). Op internet zijn veel sites waarop zorgverzekeringen worden vergeleken te vinden, waarmee je precies kunt uitzoeken welk aanvullend pakket het beste bij jouw situatie past.
Tip: kies niet automatisch voor de laagste premie. Sommige verzekeringen zijn voordeliger, maar hebben extra voorwaarden zoals dat je bijvoorbeeld niet je eigen arts of psycholoog mag kiezen.
Let op: de basisverzekering dekt geen dingen als een tandenongeval of medische kosten in het buitenland.
Op deze site vind je veel informatie over de zorgverzekering. (https://www.zorgverzekeringslijn.nl/jouw-situatie/zorgverzekering/18-jaar/)
Belastingaangifte
Als je een betaalde baan hebt, betaal je belasting. Dit heet ook wel loonheffing en is een bepaald percentage van je brutoloon. Je merkt er zelf niet zoveel van, maar op je loonstrook kun je zien welk bedrag er maandelijks afgaat. Rond maart word je opgeroepen om aangifte te doen van de inkomstenbelasting van het vorige jaar. In de maand januari krijg je een jaaropgave van je werkgever of uitkering. Hierin staan termen als ‘loonheffing’ en ‘arbeidskorting’. De cijfers die erbij staan, heb je nodig bij je aangifte. Dit is een helder overzicht van wat voor gegevens je nodig hebt bij het invullen. (https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/belastingaangifte/content/welke_gegevens_heb_ik_nodig_voor_mijn_belastingaangifte)
Op de site van de Belastingdienst kun je je aangifte doen, maar je kunt ook de app downloaden. Heel veel gegevens op je aangifte zijn al automatisch ingevuld, je hoeft ze alleen maar te controleren. Om belastingaangifte te doen, heb je ook je DigiD nodig.
Soms kan het heel ingewikkeld zijn om een aangifte in te vullen, helemaal als je veel extra zorgkosten maakt. Het is dan aan te raden om hulp te vragen. Soms kun je zelfs beter een professional inschakelen. Kijk bij nice to know, wat voor soort instanties je kunnen helpen met vragen over de aangifte. Vaak kun je meer aftrekken van de Belastingdienst dan je zelf denkt. Je vindt op Belastingdienst.nl veel info over wat je wel en niet kunt aftrekken. (https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/home/home)
Tegemoetkoming scholieren en studiefinanciering
Als je naar school gaat of studeert, kun je geld krijgen voor je opleiding.
Je krijgt studiefinanciering als je een opleiding doet op het mbo, hbo of de universiteit. Als je vmbo, havo, vwo of vavo doet, kun je een tegemoetkoming scholieren krijgen.
De tegemoetkoming scholieren en studiefinanciering mbo gaat in na je 18e. De studiefinanciering voor hbo of universiteit gaat direct in als je gaat studeren, ook als je nog geen 18 bent dus.
Voor mbo, hbo en universiteit is het studentenreisproduct een onderdeel van de studiefinanciering. Hiermee kun je gratis of met korting reizen met het openbaar vervoer. Ook mbo’ers jonger dan 18 kunnen het reisproduct krijgen.
De tegemoetkoming scholieren is een gift, deze hoeft niet terugbetaald te worden. Studiefinanciering, en dus ook het studentenreisproduct, is niet altijd een gift.
Als je een baantje hebt naast je studie, dan kan dat van invloed zijn op je studiefinanciering.
Op de site van DUO vind je informatie over de bedragen, voorwaarden, gift of terugbetalen en over bijverdienen. Ook vind je daar een rekenhulp om zelf te berekenen hoeveel je aan studiefinanciering kunt krijgen. (https://duo.nl/particulier/studiefinanciering/index.jsp)
